ပြင်းထန်သော ငလျင်လှုပ်ပြီးနောက် အချို့လူများတွင် "Earthquake Drunk" syndrome (သို့မဟုတ် Post-Earthquake Dizziness Syndrome - PEDS) ဟုခေါ်သည့် ထူးဆန်းသော လက္ခဏာများ ခံစားရတတ်သည်။ ၎င်းမှာ ငလျင်ကြောင့် ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောစနစ် ယာယီပျက်စီးမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ငလျင်ရပ်သွားသော်လည်း ကိုယ်ခန္ဓာက ဆက်လှုပ်ရှားနေသကဲ့သို့ ခံစားရခြင်း၊ မတည်ငြိမ်မှုနှင့် ခေါင်းမူးဝေဒနာကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
အဓိကလက္ခဏာများမှာ……

- ငလျင်ရပ်သွားပြီးနောက် မတည်ငြိမ်သည့် ခံစားချက် (ဥပမာ: ကြမ်းပြင် လှုပ်နေသလို ထင်မြင်ခြင်း)
- ခေါင်းမူးခြင်း၊ ဟန်ချက်မထိန်းနိုင်ခြင်း
- အာရုံစူးစိုက်ရခက်ခြင်း
- ပျို့အန်ချင်စိတ်ဖြစ်ခြင်း

ဘာကြောင့်ဖြစ်ရသလဲ?
ငလျင်အတွင်းက ဆက်တိုက်လှုပ်ခတ်မှုများသည် အတွင်းနားရှိ အရည်များ (inner ear fluid) နှင့် ဦးနှောက်အာရုံကြောစနစ်ကို အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေပြီး၊ ခန္ဓာကိုယ်၏ ဟန်ချက်ထိန်းစနစ် (balance system) ကို ယာယီပျက်စီးစေနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ငလျင်ရပ်သွားသော်လည်း ဦးနှောက်က လှုပ်ရှားမှုကို ဆက်ပြီးအာရုံခံနေသကဲ့သို့ ဖြစ်တတ်သည်။



ကုသမှုနှင့် သက်သာစေရန် အကြံပြုချက်များ

အနားယူပါ – လှုပ်လှုပ်ရှားရှား မလုပ်ဘဲ ငြိမ်ငြိမ်ထိုင်ပါ။
ရေများများသောက်ပါ – ရေဓာတ်ပြည့်ဝမှုက အာရုံကြောစနစ်ကို ထိန်းညှိပေးနိုင်သည်။
အရက်နှင့် ကဖိန်းဓာတ်ရှောင်ပါ – ၎င်းတို့က လက္ခဏာကို ပိုဆိုးစေနိုင်သည်။
ဖုန်း/တီဗီကြည့်ခြင်းကို လျှော့ချပါ – အာရုံစိုက်မှုများသော အလုပ်များက မူးဝေမှုကို ပိုဆိုးစေနိုင်သည်။
အချိန်ပေးပါ – အများစုအတွက် PEDS သည် မိနစ်အနည်းငယ်မှ ရက်အနည်းငယ်အတွင်း သက်သာသွားတတ်သည်။

ဘယ်အချိန်မှာ ဆရာဝန်ပြသင့်သလဲ?

- လက္ခဏာများ တစ်ပတ်ထက်ကျော် ကြာနေပါက
- အန်ခြင်း၊ အလွန်အမင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း (သို့) အမြင်အာရုံ ဝေဝါးလာပါက
- PTSD (စိတ်ဒဏ်ရာ) လက္ခဏာများ (အိပ်မပျော်ခြင်း၊ ထပ်တလဲလဲ ငလျင်လှုပ်သကဲ့သို့ ခံစားရခြင်း) ပါဖြစ်လာပါက ပြသင့်ပါသည်။

"Earthquake Drunk" ဝေဒနာသည် ငလျင်ကြောင့်ဖြစ်သော ယာယီအာရုံကြောပြဿနာတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ စိုးရိမ်စရာမလိုသော်လည်း လက္ခဏာဆိုးရွားပါက ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ခံယူသင့်ပါသည်။ ငလျင်အတွေ့အကြုံရှိသူများအနေဖြင့် စိတ်ဖိစီးမှုကို လျှော့ချရန် အနားယူခြင်း၊ မိသားစုနှင့် တိုင်ပင်ခြင်းများ ပြုလုပ်သင့်ပါသည်။

သတိပြုရန်: ဤဆောင်းပါးသည် အထွေထွေအသိပညာပေးရန်အတွက်သာဖြစ်ပြီး၊ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ အကြံပြုချက်များအတွက် ဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ပါ။

Credit : My-Medicine