ဂရန်ဆိုသည်မှာ (၁)

ဂရန်ဆိုတာဘာလဲမသိတဲ့အပြင်ကြေးတိုင်နဲ့မြေစာရင်းကဂရန်ပေးတယ်လို့ထင်နေသူတွေအများကြီးတွေ့နေရပါတယ်။မြေစာရင်းက ဂရန်ပေးခွင့်မရှိပါ။တည်ဆဲဥပဒေများတွင်အာဏာအပ်မထားပါအကြောင်းတစ်ရပ်အတွက်သက်သေခံအဖြစ်ကူးပေးရတဲ့သက် သေခံမြေပုံ ၁၀၅ကိုတောင်ဂရန်မှတ်နေတဲ့သူကရှိသေးဂရန်အ ကြောင်းသိချင်ရင်ဖတ်ပါ

“ဂရန်ဆိုသည်မှာ” အပိုင်း – ၁ ဂရန်

၁။ မြို့မြေများမှာလူနေထိုင်ရန်(Residential Purposes) အတွက်ဖြစ်စေ၊စီးပွါးရေး၊လူမှုရေး၊ပညာရေး၊ကျန်းမာရေး၊မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးရေး၊စည်ပင်သာယာရေးစတဲ့ကိစ္စရပ်များအတွက်ဖြစ်စေ၊ မြို့မြေကိုတနည်းနည်းအသုံးပြုလိုရင်အစိုးရထံကမြေငှားစာချုပ်နဲ့မြေငှါးရမ်းသုံးစွဲခွင့်လျှောက်ထားရပါတယ်။မြေငှားစာချုပ်ကိုဂရန်(Lease)လို့ခေါ်ပါတယ်။အပိုင်သဘောမျိုးချထားတာကတော့Grantလို့ခေါ်ပါတယ်။အခုတော့Grant ရော၊Lease ရောကိုဂရန်လို့ဘဲခေါ်ကြပါတယ်။

ဂရန်လျှောက်ထားခြင်း

အစိုးရမြေကို(ငှါးရမ်း)အသုံးပြုလိုတဲ့ ပုဂ္ဂလိကများ၊ဌာနဆိုင် ရာ၊အဖွဲ့အစည်းများ၊အသင်းများအနေနဲ့သက်ဆိုင်ရာ ခရိုင်အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ကော်လိပ်တော်အရာရှိထံလိပ်မူပြီးဂရန်လျှောက်ထားကြရပါတယ်။(ရန်ကုန် မန္တလေးမှာတော့မြို့တော်စည်ပင်)။အဲဒီအခါမှာသက်ဆိုင်ရာခရိုင်/မြို့နယ်များရှိ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနများကလျှောက်လွှာကိုလက်ခံပြီးအမှုတွဲဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ထိုနောက်အမှုတွဲကိုကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာနရဲ့မြို့နယ်မြေစာရင်းဦးစီးဌာနရုံးများထံသို့အစိုးရမှချထားပေးနိုင်သောမြေဟုတ်-မဟုတ်နှင့်မြေရာဇဝင်ကိုစီစစ်မှတ်ချက်ပြုပြန်ကြားပေးရန်လွှဲပြောင်းပေးပို့လေ့ရှိပါတယ်။

အဲဒီလိုပေးပို့တဲ့ မြို့/မြေဂရန်အမှုတွဲတွေကိုမြို့နယ်မြေစာရင်းဦးစီးဌာနက မိမိဌာနမှာရှိတဲ့မြို့ကွက်မြေပုံ(Block Maps)၊မြေရာဇဝင်မှတ်တမ်း (1-A Register)တွေနဲ့တိုက်ဆိုင်စိစစ်ပြီး လျှောက်ထားတဲ့မြေနေရာအတွက်မြေရာဇဝင်မှတ်တမ်းဖေါ်ပြပေးခြင်း၊ယင်းမြေနေရာသည်အစိုးရမြေလွတ်မြေလပ်ဟုတ်/မဟုတ်နှင့်အစိုးရမှချထားပေးနိုင်သောမြေ Disposal Land ဟုတ်/မဟုတ်မှတ်ချက်ပြုခြင်း၊မြို့မြေဧရိယာအတွင်းကျရောက်ခြင်းရှိမရှိနဲ့အစိုးရအဆောက်အဦးနှင့်အခြားကိစ္စများအသုံးပြုရန်လျာထားမြေများအတွင်းကျရောက်ခြင်းရှိ/မရှိတို့ကိုစီစစ်ပေးခြင်း၊မြေတန်ဘိုးနဲ့မြေငှားခများတွက်ချက်ပေးခြင်း၊စတဲ့ကိစ္စရပ်တွေကိုဆောင် ရွက်ပေးရပါတယ်။

ဂရန်ထုတ်ပေးတာကထွေ/အုပ် ဖြစ်ပြီး မြေကို စိစစ်ပေးတာကမြေစာရင်းဌာန ဖြစ်ပါတယ်။ဂရန်ချထားပေးမှုအတွက် ထွေ/အုပ်(G.A)ကသာအဓိကတာ၀န်ခံဆောင်ရွက်ပိုင်ခွင့်ရှိပြီးမြေစာရင်းဌာနက မြေပုံ(မြေစာရင်း-၁၀၅)၊မြေရာဇ၀င် (မြေစာရင်း-၁၀၆)နဲ့ မြေပေါ်လက်ရှိဖြစ်မှုအခြေအနေကိုသာစိစစ်ပြန်ကြားရန်တာ၀န်ခံရတာဖြစ်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့မြေဆိုရင်မြေစာရင်းကလုပ်တာဘဲဆိုတဲ့အစွဲရှိလေတော့ဂရန်ကိစ္စဆိုရင် မြေစာရင်းဌာနကိုချည်းဦးတည်ပြီး မြေစာရင်းကမတရားဂရန်ထုတ်ပေးထားပါတယ်ဆိုတဲ့အကြောင်းပြချက်နဲ့တိုင် တိုင်နေတာတွေ့ရပါတယ်။

ဂရန်ချထားခြင်းလုပ်ငန်းအတွက်အောက်မြန်မာပြည်မြေနှင့်အခွန်တော်လက်စွဲဥပဒေ၊အထက်မြန်မာပြည်မြေနှင့်အခွန်တော်စည်းမျဉ်းဥပဒေ၊အောက်မြန်မာပြည်မြို့နှင့်ကျေးရွာမြေများဥပ ဒေတို့ကပြဌာန်းထားရှိတဲ့လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ ဌာန ၂ ခုရဲ့သမားစဉ်လုပ်ငန်းတွေကိုသတ်မှတ်ထားပြီးသားဖြစ်တာကိုတိုင်တန်းတဲ့သူတွေသေသေချာချာသဘောမပေါက်ကြပါဘူး။

ဒါကြောင့်ဂရန်ဆိုမြေစာရင်းကထုတ်ပေးနေတယ်ထင်ကြလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ဂရန်ကိစ္စမှာမြေစာရင်းတာ၀န်ကမြေပုံရေးကူးပေးခြင်းနဲ့မြေရာဇ၀င်ပြန်ကြားခြင်းသာဖြစ်ပြီးအဓိကတာ၀န်ယူဆောင်ရွက်ရတာGADကကော်လိပ်တော်တွေ ဆောင်ရွက်ရတယ်ဆိုတာမသိတဲ့လူအများကြီးပါ။

ဂရန်လုပ်ငန်း၌ ကြေး/မြေ၏အခန်းကဏ္ဍ

အမှန်ကတော့ဂရန်အမှုတွဲကိုတာ၀န်ခံဆောင်ရွက်တာအထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနကော်လိပ်တော်အရာရှိရုံးကဖြစ်ပေမဲ့ဂရန်လျှောက်မဲ့မြေကိုမြေပုံရေးဆွဲပေးရတာ၊မြေရာဇ၀င်ထုတ်ပြန်ပေးရတာအပြင်ဂရန်ပေးနိုင်တဲ့မြေဟုတ်-မဟုတ်ကိုဌာနရှိမြေပုံ၊မြေရာဇ၀င်၊မှတ်တမ်း၊အထောက်အထားများနဲ့တိုက်ဆိုင်စိစစ်မှတ်ချက်ပြုရတာကမြေစာရင်းဌာနဖြစ်လေတော့ဂရန်ထုတ်ပေးနိုင်ဘို့ မြေစာရင်းကတာ၀န်ယူထားရတဲ့ကဏ္ဍကလည်းမသေးပါဘူး။ဂရန်ပေးသင့်တဲ့မြေမဟုတ်ရင်မဟုတ်ကြောင်းမြေစာရင်းဌာနအနေနဲ့ထောက်ပြရမဲ့တာ၀န်ရှိပါတယ်။ဒါပေမဲ့ပေါင်းစားရင်အရိုးတောင်နူးတယ်ဆိုတဲ့ခေတ်ကြီးမှာသမားစဉ်တွေလည်းပျက်သွားတယ်ထင်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင်စစ်အုပ်ချုပ်ရေးဆိုတဲ့တသွေးတသံတမိန့်နဲ့ အာဏာရှင်ဆန်ဆန်တာ၀န်ပေးအပ်မှုကိုစိတ်ပါသည်ဖြစ်စေမပါသည်ဖြစ်စေအောင့်အည်းဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ရတဲ့ကာလတွေကလည်းတမေ့့တမောဆိုတော့အာဏာပိုင်တွေအကြိုက်လိုက်လုပ်ပေးရာကစာအုပ်ကြီးတွေ၊လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေကိုအလေးမထား အဖတ်အရှုအလေ့အလာမရှိတော့ဘဲကြုံသလိုဖြစ်သလိုလုပ်ပေးတတ်သွားတဲ့ အကျင့်ဆိုးစွဲသွားကြတာဌာနတိုင်းလိုလိုဖြစ်တော့ကာထွေအုပ်နဲ့ မြေစာရင်းလည်းမိုးခါးရေသောက်တဲ့အထဲရောယောင်ပါသွားတာမဆန်းပါ။

အခုခေတ် ဂရန်တချို့ဥပဒေနဲ့ ညီရဲ့လား

လုပ်ထုံးလုပ်နည်းကိုအလေးမထားခဲ့တဲ့ကာလတွေရဲ့အကျိုးဆက်အဖြစ်ယခုအခါမှာတော့ဂရန်အမှုတွဲတွေမြေစာရင်းဌာနကိုပေးပို့လာတဲ့အခါမြို့နယ်မြေစာရင်းဦးစီးဌာနရုံးတွေဟာမြို့နဲ့ ကျေးရွာမြေများလက်စွဲဥပဒေမှာပြဌာန်းထားတဲ့လုပ်ငန်းစဉ်များအတိုင်း မိမိတို့ဆောင်ရွက်ပေးရမဲ့ကိစ္စတွေကိုဥပဒေပြဌာန်းချက်နဲ့အညီနည်းလမ်းတကျ၊စနစ်ကျနစွာဆောင်ရွက်ပေးမှု မရှိတော့တာတွေ၊ပြည့်စုံစွာစီစစ်မှတ်ချက်မပြုတော့တာတွေကိုတွေ့ရှိလာရပါတယ်။မြေစာရင်းဌာနအနေနဲ့ ပဲခူးဆားလိုနေရာတကာပါနေရတော့တခြားအလုပ်တွေပိလွန်းတဲ့အခါမြို့မြေကိစ္စတွေကိုလှည့်မကြည့်နိုင်တာလဲပါပါတယ်။

စနစ်တကျမစိစစ်တော့ဘဲအလွယ်တကူ ဆောင်ရွက်လိုက်တဲ့အခါအားနည်းချက်တွေရှိသွားပြီးအစိုးရမြေလွတ်မြေလပ် မဟုတ်တဲ့အခြားမြေများ (ဥပမာ- သစ်တောကြိုးဝိုင်းမြေ၊မီးရထားမြေ၊လမ်းမြေ၊ဆည်မြောင်းမြေ၊စည်ပင်သာယာပိုင်မြေ၊အစိုးရ ဌာန/ပုဂ္ဂလိကသို့ချထား ပြီးမြေ)စတာတွေကိုအစိုးရကချထားပေးနိုင်သည့်မြေ Land at the disposal by Government လို့ မှားယွင်းမှတ်ချက်ပြုခြင်း၊ယင်းမြေများကိုဂရန်ချထားပေးရန်ထောက်ခံခြင်း၊စတဲ့လွဲမှားတဲ့မှတ်ချက်ပြုပြန်ကြားမှုတွေဖြစ်လာရပြီးအခြားမသက်ဆိုင်သူတွေအတွက်၊ချထားမပေးသင့်တဲ့အစိုးရဌာနပိုင်မြေများ၊အစိုးရသီးသန့်ထားတဲ့မြေများပေါ်မှာပုဂ္ဂလိကများကိုဂရန်ထုတ်ပေးရန်အထိထောက်ခံပေးခဲ့ခြင်းများရှိသွားကြပါတယ်။

မြေစာရင်းဌာနရဲ့မြေရာဇဝင်ကိုလွဲမှားစွာမှတ်ချက်ပြုထောက်ခံပေးချက်အပေါ် မူတည်ပြီးမချထားသင့်တဲ့မြေများ/ဂရန်ချထားမပေးနိုင်တဲ့မြေများကိုမြေငှါးဂရန်ထုတ်ပေးမိခဲ့လို့ပြဿနာဖြစ်ပွါးရတဲ့ကိစ္စရပ်တွေ၊အရှုပ်အရှင်းဖြစ်ရတာတွေအများကြီးပေါ် ပေါက်လာပါတယ်။

မနေ့တနေ့ကထိမြေစာရင်းနဲ့အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာနမှာဂရန်မြေ အရှုပ် အရှင်းအတွက်အရေးယူခဲ့ရသူတွေ ရှိနေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။မြေစာရင်းဝန်ထမ်းတွေကိုမြေရာဇဝင်မှတ်တမ်းမှားယွင်းထုတ်ပေးမှုအတွက်နဲ့မြေပုံအမှားထုတ်ပေးမှုအတွက်အရေးယူခံရတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေလည်းနားမဆန့်အောင်ကြားဘူးကြမှာပါ။

G.A နဲ့ အခြားဌာနကဆရာတွေလည်းထိတာပါဘဲ၊စစ်ကိုင်းတိုင်းကဂရန်မှားပေးမိတဲ့ခရိုင်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးတို့၊မော်လမြိုင်ရဲတပ်ဖွဲ့မြေအငှါးချတဲ့ကိစ္စအတွက်သက်ဆိုင်ရာတိုင်းအဆင့်တာဝန်ရှိသူတို့စသည်ဖြင့်မြေကိုင်သွားတာတွေအများကြီးပါ။

မြေဆိုတာဒီဖက်ခေတ်မှာတန်ဘိုးမြင့်ပစ္စည်းတစ်ရပ်ဖြစ်လာနေတော့အကိုင်အတွယ်မှားခဲ့ရင်တစ်ချိန်မှာအရိုးတွန်တတ်ပါတယ်။အဲဒါကြောင့်မို့ဌာနကလူငယ်သွေးသစ်တွေအတွက်ရောပြင်ပကဗဟုသုတအဖြစ်သိမှတ်ချင်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ်များအတွက်ပါဂရန်ချထားမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့သိသင့်တဲ့အချက်လေးတွေ၊သမားစဉ် လုပ်ထုံး လုပ်နည်းလေးတွေကိုတင်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။

မည်သည့်မြေများကိုဂရန်ချထားနိုင်သလဲဂရန်အကြောင်း ပြောကြတဲ့အခါမြို့မြေဆိုတာဘာလဲ၊အစိုးရမှစီမံချထားနိုင်သောမြေဆိုတာဘာလဲဆိုတာကိုအစပြုပြောရပါတယ်။မြို့မြေအ၀န်းအဝိုင်းအတွင်းကျရောက်ပြီးအစိုးရမှချထားနိုင်သောမြေ ဖြစ်မှ သာလျှင်ဂရန်ပေးလို့ရပါတယ်။ဒါကြောင့်မို့မြို့မြေနဲ့ပတ်သက်တဲ့တည်ဆဲဥပဒေညွှန်ကြားချက်၊လုပ်ထုံးလုပ်နည်းလမ်းညွှန်ချက်အချို့နဲ့ ဝေါဟာရရှင်းလင်းချက်တွေကိုအောက်ပါအတိုင်းအ ကျဉ်းချုပ်ဖေါ်ပြလိုပါတယ်။

(က) အစိုးရစီမံချထားပိုင်ခွင့် ရှိသောမြေ ( LAND AT THE DISPOSAL OF GOVERNMENT)၊အစိုးရမှစီမံချထားပိုင်ခွင့်ရှိသောမြေ (Land atthe disposal of Government) ဆိုတာကတော့မြို့မြေမှာအသုံးများတဲ့ဝေါဟာရတစ်ခုပါ။Disposal Land လို့ဖေါ်ကြပါတယ်။

အောက်မြန်မာပြည်မြို့နှင့်ကျေးရွာမြေများအက်ဥပဒေပုဒ်မ (၂)၊ ပုဒ်မ (၃)၊ ပုဒ်မ(၄)တို့မှာဖေါ်ပြထားချက်အရ မြို့မြေ ရွာမြေအဖြစ်သတ်မှတ်ထားတဲ့ဧရိယာအတွင်းကျရောက်ပြီးမည်သူ တစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှအစိုးရအနေဖြင့်အပိုင်ဖြစ်စေ၊အငှားဖြစ်စေပေးအပ်ချထားခြင်း၊မြေပိုင်ဆိုင်ခွင့်(သို့)မြေရှင် ဆိုင်ရာဆိုင်ခွင့်အတွက်မည်သူ့ကိုမျှပေးအပ်ထားခြင်းမရှိသေးတဲ့ မြေများ၊လက်ရှိ ဦးပိုင်ပေါက်ပိုင်ဆိုင်ထားခြင်းမရှိတဲ့မြေများ၊မည်သူမျှလက်ဝယ်ထားရှိပိုင်ခွင့်မရရှိသေးတဲ့မြေများကိုခေါ်တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအစိုးရမှချထားပိုင်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ မြေထဲမှာလူနေထိုင်ရန်အတွက်လည်းကောင်း၊စိုက်ပျိုးရေးအတွက်လည်းကောင်း၊အသုံးပြုခွင့်ရရှိထားတဲ့၊သုံးနေတဲ့မြေတွေမပါရပါဘူး။ထို့အတူ ရုံး၊စက်ရုံအလုပ်ရုံ၊တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့၊မီးရထား၊သစ်တော၊ဆည် မြောင်း၊လမ်းတံတားစတဲ့အစိုးရဌာနများမှအသုံးပြုရန်သတ်မှတ်ထားပြီးတဲ့မြေများလည်းမပါဝင်ပါဘူး။

ထို့အတူသာသနာ၊သုဿန်၊အင်းအိုင်စတဲ့သီးခြားသတ်မှတ်ချထားပေးပြီး မြေများလည်းမပါဝင်ပါဘူး။ယခင်က Disposal Land ဖြစ်ခဲ့လို့မြေငှားဂရန်ထုတ်ပေးထားတဲ့မြေသည်ပင် နိုင်ငံတော်ပိုင်မြေဖြစ်သော်လည်းအဆိုပါထုတ်ပေးထားတဲ့မြေငှားဂရန်သက်တမ်းကုန်ဆုံးခြင်းမရှိသေးသမျှအစိုးရမှချထားပေးနိုင်မြေအဖြစ်ချထားပေးလို့မရနိုင်သေးပါဘူး။

ဂရန်သက်တမ်းအရသုံးစွဲခွင့်ကျန်ရှိနေသေးတဲ့မြေကို(Land at the disposal of Government)အစိုးရမှချထားနိုင်သောမြေလို့မသတ်မှတ်နိုင်ပါဘူး။တစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုချပေးပြီးဖြစ်နေတဲ့သက်တမ်းအတွင်းသက်တမ်းမကုန်မချင်းယင်းမြေ ကွက်ကိုအခြားတစ်ယောက်သို့ပြောင်းလဲချထား၍မရပါဘူး။

ချထားလိုရင်တော့မူလအမှုတွဲကို ပြန်လည်ဖျက်သိမ်းပေးရပါမယ်။(မူလချထားပေးမှုကိုပြန်ဖျက်မှအစိုးရမြေလွတ်ပြန်ဖြစ်၊ဒါမှသာနောက်တစ်ယောက် ကိုချနိုင်ပါတယ်)။သက်တန်းမကုန်သေးတဲ့မြေကိုချထားမိရင် Law of Contract ပဋိဥာဉ်ဥပဒေကိုဖေါက်ဖျက်ရာကျပါတယ်။

မြေတစ်ကွက်ကိုဂရန်ချထားပေးနိုင်ရန်မှာအစိုးရမှချထားပေးပိုင်ခွင့်ရှိသောမြေဖြစ်မှသာလျှင်ချထားပေးနှိုင်တာဖြစ်တဲ့အတွက်အစိုးရမှချထားပေးပိုင်ခွင့် ရှိသောမြေဟုတ်/မဟုတ်အတွက်မြေယာ မှတ်တမ်းထိန်းသိမ်းကိုင်တွယ်တဲ့မြေစာရင်းဌာနရဲ့မှတ်ချက်ဟာအလွန်အရေးပါတယ်ဆိုတာသတိပြုရပါမယ်။

အစိုးရမှချထားပေးပိုင်ခွင့်ရှိသောမြေ မဟုတ်ရင်မဟုတ်ကြောင်းကိုမြေစာရင်းရဲ့ပြန်ကြားချက်မှာတိတိကျကျဖေါ်ပြရန် လိုပါတယ်။(မြို့မြေမှူးကိုယ်တိုင်က Disposal Land ဆိုတာဘာလဲဆိုတာမသိရင်တော့မှတ်ချက်အမှားအယွင်းတွေကိုကော်လိပ်တော်အကြိုက်လိုက်လို့ဘဲဖြစ်ဖြစ်၊မိမိကိုယ်တိုင်အဂတိတရား မကင်းလို့ဖြစ်ဖြစ်မှတ်ချက်ပြုမိနိုင်ပါတယ်)။

အစိုးရဌာနပိုင်မြေ၊အခြားပုဂ္ဂလိကမှတရားဝင်ဂရန် ရရှိ၍လက်ရှိထားသောမြေ၊သာသနာမြေ၊လမ်းမြေ၊ မီးရထားမြေ၊သစ်တောမြေ၊မြို့မြေမဟုတ်တဲ့ လ/န(၃၉)မရရှိသေးတဲ့လယ်ယာမြေ၊ စသည်တို့ကိုအစိုးရမှချထားပေးပိုင်ခွင့် ရှိသောမြေဆိုပြီးမြေ စာရင်းဌာနတာဝန်ရှိသူများအနေနဲ့လုံးဝမှတ်ချက်မပြုဘို့သတိချပ်စေလိုပါတယ်။

( ခ ) မြို့မြေနေထိုင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်( Right of Land)မြို့များအတွင်းမှာရှိတဲ့မြေတွေကို အစိုးရကချထားသတ်မှတ်ပေးတဲ့မြေပိုင်ဆိုင်ခွင့်နဲ့ပတ်သက်လို့ ၁၈၉၈ခုနှစ် အောက်မြန်မာပြည်မြို့နှင့်ကျေးရွာ မြေများအက်ဥပဒေအခန်း-၂၊ ပုဒ်မ-၇ နှင့် ၈ တို့မှာအောက်ပါအတိုင်းဖေါ်ပြထားပါတယ်။အဲဒီအချက်များနှင့်ညီညွတ်မှသာမြေပေါ်နေထိုင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိပါတယ်။

ပုဒ်မ ၇ ။ အောက်ပါမြေပိုင်ဆိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးများမှအပအခြားမည်သည့်ဆိုင်ရာဆိုင်ခွင့်ကိုမျှမြို့နှင့်ကျေးရွာမြေများတွင် မရှိစေရ။(က) အစိုးရမှချထားသည့် အပိုင်ဂရန်၊ အငှါးဂရန်အရရှိသည့်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်၊

(ခ) ကာလစည်းကမ်းသတ်ဥပဒေ (Limitition Act) အရပိုင်ဆိုင်သောအခွင့်အရေး။(ဂ) ပုဒ်မ ၈၊ ပုဒ်မ ၉၊ ပုဒ်မ ၁၀တို့တွင်သတ်မှတ်ဖေါ်ပြထားသောပိုင်ဆိုင်ခွင့်၊(ဃ) အထက် ပုဒ်မ ၇၊ ပုဒ်မခွဲ (က)၊ (ခ)၊ (ဂ)၊ တို့ပါအခွင့်အရေးကိုမူလပိုင် ဆိုင်သူထံမှတရားဥပဒေနှင့်အညီ လွှဲပြောင်းရယူခံစားခွင့်၊

ပုဒ်မ ၈ ။ စာရင်း၀င်မြို့များ(Scheduled Town)နှင့်အစိုးရမှအမိန့်ထုတ်ပြန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးထားသောမြေများမှအပအောက်ပါအချက်များနှင့်ညီညွတ်သူမည်သူမဆို (Landholder’s right) မြေရှင်ဆိုင်ရာအခွင့်အရေးကိုရရှိစေရမည်။

(က) မြို့နှင့်ကျေးရွာမြေများပြဌာန်းအတည်မဖြစ်မီလွန်ခဲ့သော ၁၂ နှစ်မှ ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊စက်တင်ဘာလ၉ရက်နေ့ထိ မြေကိုတဆက်တည်းပိုင်ဆိုင်လက်ရှိထားလာသူ၊(ခ)သို့မဟုတ် ၁၈၉၉ ခုနှစ်စက်တင်ဘာလ-၉ ရက်နေ့ မတိုင်မီအချို့သောကာလနှင့်ယင်းနေ့နောက်ပိုင်းလက်ရှိဖြစ်နေသောကာလ ၂ ရပ်ပေါင်း ၁၂ နှစ်ကာလပြည့်အောင်မြေကိုလက်ရှိ ထားပိုင်ဆိုင်လာသောသူ၊

(ဂ) သို့မဟုတ် ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊စက်တင် ဘာလ-၉ ရက်နေ့မှစ၍နောက်ပိုင်း ၁၂ နှစ်ကာလတိုင်တဆက်တည်းမြေကို ပိုင်ဆိုင်လက်ရှိထားလာပြီးယင်းကာလများ၌ ၄င်းမြေနှင့်သက်ဆိုင်သည့်အရပ်ရပ်မြေခွန်တော်များ၊အစိုးရသို့ပေးသွင်းရမည့်အခွန်အခများ public demands ကိုထမ်းဆောင်လာသူ၊မည်သူမဆို မြေပိုင်အခွင့်အရေးရရှိစေရမည်။

ပုဒ်မ ၉ ။ စစ်တွေ၊ပုသိမ်နှင့်ပြည်မြို့များအတွက်(က) စစ်တွေမြေများအတွက် ၁၈၅၂ ဧပြီလ ၁ ရက်မှစ၍ယခုအက်ဥပဒေ အတည်ဖြစ်သည့် ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊စက်တင်ဘာလ-၉ ရက်နေ့ထိ် အဆက်မပြတ်လက်ရှိဖြစ်နေပါက၊

(ခ) ပုသိမ်မြို့တွင်၁၈၇၆ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်မှစ၍ယခုအက် ဥပဒေအတည်ဖြစ်သည့် ၁၈၉၉ ခုနှစ်၊စက်တင်ဘာလ-၉ ရက်နေ့ထိအဆက်မပြတ်လက်ရှိဖြစ်နေပါက(ဂ)ပြည်မြို့တွင် ၁၈၇၀ ဇန်နဝါရီလ ၁ ရက်မှ အစပြု၍ယခုအက်ဥပဒေ အတည်ဖြစ်သည့်၁၈၉၉ ခုနှစ်၊စက်တင်ဘာလ-၉ ရက်နေ့ထိအဆက်မပြတ်လက်ရှိဖြစ်နေပါက၊မည်သူမဆိုမြေပိုင်အခွင့်အရေးရရှိစေရမည်။ဆိုပြီးမြို့မြေပေါ်မှာပိုင်ဆိုင်ရမဲ့ အခွင့်အရေးတွေသတ်မှတ်ပေးခဲ့တာတွေ့ရပါသည်။

ဖတ်ရှုမှုအများအဆုံး အိမ်ခြံမြေဗဟုသုတများ

သင်၏ နေအိမ် မျက်နှာလှည့်သော အရပ်ကို ကြည့်၍ လာဘ်လာဘ ပွင့်လန်းစေသောနည်း

အိမ်ခြံမြေ ဝယ်ယူလိုသူများ သတိပြုစရာ အပျောက်စနစ်နှင့် ဝယ်ထားသည့် တိုက်ခန်းများရှိသော မြေကို ဝယ်မည်ဆိုလျှင်

အကွက်ရိုက်ရောင်းတဲ့မြေကို ဝယ်လိုသူများ အထူးသတိထားပါ (ပြောင်းလဲလိုက်ပြီဖြစ်တဲ့ လယ်ယာမြေဥပဒေ ပြဌာန်းချက်)

ပါမစ်မြေနဲ့ ဂရန်မြေ ဝယ်မယ်ဆိုရင် အလိမ်မခံရဖို့ သတိပြုစရာ

Ref : Shwengwegames

Photo Credit : houseplans.southernliving

Posted By : Sint Sint (ShweProperty.com)